Kwestionowanie przez ZUS umowy o pracę

1. Kontrola umowy o pracę przez ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada uprawnienia do sprawdzania czy dana umowa o pracę jest faktycznie wykonywana. W tym celu ZUS przeprowadza postępowanie w ramach, które zadaje szereg pytań zarówno dla pracownika jak i pracodawcy oraz może żądać przedstawienia stosownych dokumentów np. listy obecności czy potwierdzeń wypłaty wynagrodzenia. W przypadku dojścia do wniosku, że umowa nie jest faktycznie wykonywana ZUS wydaje decyzję, która skutkuje uznaniem, że pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym. Oznacza to, że w świetle prawa pracownik traci status pracownika oraz uprawnienia z tym związane od daty określonej w decyzji.

2. Odwołanie od decyzji ZUS, który zakwestionował umowę o pracę

Pracownik, którego umowa o pracę została zakwestionowana otrzyma decyzję ZUS, od której będzie mógł złożyć odwołanie do Sądu. W ramach postępowania przed Sądem pracownik będzie musiał wykazać dowodami, że umowa zawarta z pracodawcą była faktyczna i w związku z jej zawarciem była świadczona praca. Pomocnymi dowodami w sprawie mogą być dokumenty wytwarzane przez pracownika w czasie zatrudnienia np. emaile, pisma. Dodatkowo można skorzystać ze świadków w szczególności innych pracowników czy klientów, którzy mieli kontakt z pracownikiem. Ważne jest to, że nieprowadzenie przez firmę dokumentacji w postaci listy obecności czy zakresu obowiązków pracowniczych nie przesądza o tym, czy konkretny stosunek pracy był rzeczywisty. Jeżeli przepisy nie nakładają na pracodawcę obowiązku posiadania określonych dokumentów to ich brak nie może być przyczyną kwestionowania umowy o pracę. Tym bardziej, że obecność w zakładzie pracy pracownika bądź jego zakres obowiązków można udowodnić w inny sposób.

3. Skutki wyroku Sądu

W przypadku uznania przez Sąd, że odwołanie pracownika było niezasadne, w mocy pozostaje decyzja ZUS, na podstawie której stwierdzono, że pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym. W związku z tym w świetle prawa umowa o pracę zawarta przez pracownika i pracodawcę zostaje uznana za nieistniejącą i nie wywołuje ona żadnych skutków.

Jeżeli Sąd stwierdzi, że odwołanie pracownika była zasadne osoba taka zostaje niejako przywrócona do statusu pracownika i posiada wszelkie uprawnienia z tym związane w szczególności podlega ubezpieczeniom społecznym i ochronie z tym związanej.